Strijd tussen goed en kwaad
(uitwerking van het 2e deel van de avond van Keep in Touch & Geloofsopvoeding, op 4 oktober 2023, door Annelies van Poelgeest)
Naar mijn mening is de Bijbel de belangrijkste bron om over onderwerpen als goed en kwaad en de geestelijke wapenrusting na te denken. Maar soms kan het ook helpend zijn om te zien of horen wat anderen over dit onderwerp zeggen. Het brengt het onderwerp – dat ergens toch misschien een ver-van-mijn-bed-show kan zijn – voor mij veel dichterbij. En ik wil jullie daar graag in meenemen.
Een goed begin!
Ik wil beginnen met een fragment uit de serie Superboek. Deze serie is gemaakt voor kinderen, maar ik vind het als volwassene soms ook verrassend hoe Bijbelverhalen opeens meer gaan leven. Het idee van elke aflevering is dat een jongen en meisje en hun robot iets meemaken en dan door Superbook worden teruggehaald in de tijd, waardoor ze middenin een Bijbelverhaal terechtkomen. Ik wil jullie een paar fragmenten laten zien uit de aflevering die getiteld is ‘in het begin’.
[fragment “superboek in het begin” – minuut 00.00 tot 01.32]
Dit verbeeld het allereerste hoofdstuk uit de Bijbel. Zo ontzettend mooi en wonderlijk. Maar helaas bleef het daar niet bij. In de aflevering zijn Chris, Joy en hun robot Gizmo getuige van het feit dat de duivel uit de hemel wordt verbannen. Daarna komen ze in het paradijs terecht.
[fragment “superboek in het begin” – minuut 11.55 tot 13.05]
De aarde wordt mijn nieuwe territorium
Je hoorde het de duivel zeggen. “Wat zal ik jouw glorieuze werk vernietigen.” en “De aarde wordt mijn nieuwe territorium”. En toch beseffen we dat heel vaak helemaal niet zo. We lezen er misschien eens over in de Bijbel of horen erover in de kerk. Maar hoe alert zijn we er echt op?
Ik moest denken aan wat ik las in het boek “Wie volg jij?” van Sadie Robertson Huff. Dit boek gaat voornamelijk over het volgen van Jezus in een wereld die geobsedeerd is door social media. Maar ik vond de anekdote die ze beschreef wel treffend.
[het fragment beschrijft hoe ze in de auto de heenweg de navigatie volgt en goed rijdt, maar het de terugweg denkt zonder navigatie te kunnen doen en heel erg afdwaalt van de goede route]
Een typisch voorbeeld hoe je af kunt dwalen als je niet goed oplet. Of als je je niet door de juiste tools laat leiden, zoals de navigatie in haar geval. En ik herken het wel. We leven ons leven, doen ons ding, zijn druk met van alles en nog wat en dan is daar opeens het besef.. waar ben ik terechtgekomen of: waar ben ik mee bezig?
En niet alleen onoplettendheid kan grote gevolgen hebben. Het wordt nog lastiger als wat ons wordt voorgeschoteld ook nog eens heel aantrekkelijk is.
[fragment “superboek in het begin” – minuut 15.10 tot 18.08]
Mensen, wat zijn ze toch simpel
Fragmenten als deze maken mij duidelijk dat het goed is om alert te zijn. Om waakzaam te zijn. Want zoals de duivel in het filmpje zegt: “Mensen, wat zijn ze toch simpel”. Er is vaak niet heel veel nodig om ons over te halen. En voor je het weet, is de vrede in je hart weg, is de sfeer in huis om te snijden, is er onrust, gedoe. En ten diepste ligt daar een geestelijke strijd aan ten grondslag. Want de duivel zal er alles aan doen om het glorieuze werk van God, alles wat goed en fijn is, te vernietigen. De aarde is zijn territorium en de duivel wil zoveel mogelijk mensen aan zijn kant krijgen. Ik vind dat John Mark Comer, een predikant uit de VS, dit heel treffend verwoord in zijn boek ‘Leef geen leugens.”
[fragment van pagina 16-18 samengevat: “Als volgelingen van Jezus zijn we in oorlog met de wereld, het vlees en de duivel.”]
De strategie van deze drie vijanden is de volgende:
Ken uw vijand
Het boek werkt dit helemaal verder uit. Een aanrader! De auteur haalt ook de Chinese militair strateeg Sun Tzu aan. Hij zegt: Ken uw vijand. En inderdaad, het is niet zo verkeerd om je vijand te kennen. Want pas als je zijn strategie goed kent, kun je jouw aanvalsplan daarop aanpassen. Iemand die daar ook mooie dingen over zegt en schrijft, is Priscilla Shirer.
[we keken een fragment uit een bijbelstudie gehouden door Priscilla Shirer, waarin ze vertelt over een kinderspel waarbij met een hamer poppetjes weggeslagen moesten worden die omhoog kwamen, totdat een kind het doek wegtrok en daaronder de mensen ontmaskerd werden die steeds nieuwe poppetjes omhoog hielden; niet de poppetjes waren de oorzaak waarom je kon blijven hameren, maar degene die eronder zat en steeds weer iets liet oppoppen]
Ik vind het een treffend voorbeeld. We geloven – tenminste dat hoop ik – in de Bijbel en wat daar wordt gezegd over de duivel en de strijd tussen goed en kwaad. Maar beseffen we ook echt dat dit niet alleen iets is uit het paradijs en van de zondeval, maar dat het nu nog steeds geldt? En dat het dus ook in ons eigen leven aan de gang is? We kunnen zo druk zijn met het managen van alles wat oppopt in ons leven. Maar rekenen we dan af met de echte oorzaak of is het slechts symptoombestrijding? Vragen we ons ook weleens af of we niet grondiger te werk moeten gaan?
Tien aanvalsstrategieën
In haar boek ‘Vurig’ beschrijft Priscilla Shirer 10 gebieden waarop veel mensen onvrede, onrust, gedoe, strijd ervaren. Ik zal die 10 verschillende aanvallen van de duivel kort noemen. En ik wil je uitnodigen om te bedenken wat je hiervan herkent in je eigen leven. Welke pop – om bij het voorbeeld uit het getoonde fragment te blijven – probeer jij steeds weer weg te hameren? Durf je te erkennen dat het niet ‘simpel’ een oppoppend iets is, maar dat het een aanval kan zijn om jouw vrede te verstoren, om jouw relatie met God te verstoren?
Strategie 1: je passie
De duivel probeert je verlangen om te bidden weg te laten ebben, je interesse in geestelijke zaken weg te nemen en te bagatelliseren hoe belangrijk je meest strategische wapen (wapenrusting) is.
Strategie 2: je focus
De duivel vermomt zichzelf en beïnvloedt je perspectief, zodat je je op de verkeerde dader focust en je wapens op de verkeerde vijand richt.
Strategie 3: je identiteit
De duivel zorgt ervoor dat je onzeker wordt, laat je twijfelen aan wat God over je zegt en probeert voor elkaar te krijgen dat je alles wat God je heeft gegeven, negeert.
Strategie 4: je gezin
De duivel wil dat je gezin uiteenvalt, dat er verdeeldheid heerst in je huis, dat het daar chaotisch is, dat het er onrustig wordt en je gezin geen vrucht voortbrengt.
Strategie 5: je zelfvertrouwen
De duivel herinnert je voortdurend aan je fouten en verkeerde keuzes uit het verleden en hoopt je ervan te overtuigen dat je onder Gods oordeel en niet vanuit je verlossing door Jezus’ bloed leeft.
Strategie 6: je roeping
De duivel zorgt ervoor dat je angsten, zorgen en bezorgdheid toenemen tot ze alles overstemmen in je gedachten en je het avontuur om God te volgen een te groot risico gaat vinden.
Strategie 7: je reinheid
De duivel probeert je te verleiden tot bepaalde zonden en overtuigt je ervan dat je daar wel ongestraft aan toe kunt geven. Hij doet dat omdat hij weet dat die zonden afstand zullen scheppen tussen jou en God.
Strategie 8: je rust en tevredenheid
De duivel tracht je zo ver te krijgen dat je leven en agenda overvol zijn, zet je onder druk om voortdurend over je grenzen heen te gaan, omdat je denkt dat je geen ‘nee’ mag zeggen.
Strategie 9: je hart
De duivel maakt van elke gelegenheid gebruik om oude wonden open te rijten, wetende dat woede, pijn, bitterheid en niet in staat zijn om te vergeven voor blijvende schade zorgen.
Strategie 10: je relaties
De duivel veroorzaakt verdeeldheid en onenigheid binnen je familie, je vriendengroep en binnen het lichaam van Christus.
Dit zijn er tien en misschien ervaar jij nog wel een andere strategie waarmee de duivel jouw leven wil verstoren. Wat het ook is, het is belangrijk dat je weet wat het is. Welke strategie gebruikt de duivel bij jou? Want als je dat weet, kun je ook gericht de tegenaanval inzetten. Eén van de leugens die de duivel ons graag voorhoudt, is dat het allemaal wel meevalt. Dat zijn invloed niet zo groot is. En deels is dat waar. Zoals dat met alle beweringen van de duivel is. Zijn invloed is niet zo groot. Hij is immers beperkt in zijn macht door Jezus’ dood aan het kruis. Maar dat betekent niet dat hij niets meer kan. Na D-day hebben de Duitsers ook nog veel ellende aan kunnen richten. Het is zogezegd nog geen bevrijdingsdag. Dus moeten we alert blijven en terugvechten. Met de geestelijke wapenrusting.
In het licht brengen
Het voert te ver om die geestelijke wapenrusting uit Efeze 6 nu nog uitgebreid toe te gaan lichten. Maar ik wil nog wel 1 ding onder je aandacht brengen. De duivel wordt wel de vader van de leugen genoemd. Zet daar eens de gordel van de waarheid, onderdeel van de wapenrusting, tegenover. Waarheid tegenover leugen. Licht tegenover duisternis. Ik laat opnieuw een fragment van Priscilla Shirer zien.
[we keken een fragment uit een bijbelstudie gehouden door Priscilla Shirer, waarin ze vertelt over de medewerkers bij de douane die personen vergelijken met hun paspoort en daarbij niet alleen vertrouwen op hun ervaring en zintuigen, maar het paspoort ook altijd onder een speciaal licht houden om te zien of het echt is]
Waarheid tegenover leugen. Gods waarheid tegenover de leugens van de duivel. Ik weet niet welke strategie jij herkenbaar vond net. En ik weet bijvoorbeeld ook niet hoe je de komende weken omgaat met alles wat georganiseerd wordt en te koop is rondom Halloween. Maar wat ik je wel kan adviseren: houdt elke keuze tegen het licht. Tegen het licht van Gods waarheid die we o.a. kunnen vinden in de Bijbel. Zoals douanebeambten niet alleen uitgaan van hun ervaring of zintuigen, maar uiteindelijk vooral vertrouwen op het licht. Wat je ziet kan mooi of aantrekkelijk zijn, wat je hoort kan goed in het gehoor liggen, wat je kunt doen kan gezellig of spannend zijn. Denk nog maar eens terug aan Eva.. Maar wat is het gevolg? Wat laat je toe in je leven, in je huis, in je hoofd…
Het eerste dat God zei, was: laat er licht zijn. En er was licht. En Zijn licht is er nog steeds. Het is de start van wat Hij maakte. En het is nooit gedoofd. Misschien soms overschaduwd, maar nooit weg. Hoe je kunt strijden? Hoe je weet of iets goed of kwaad is? Houd het tegen het licht. Bid om wijsheid en duidelijkheid. Vraag of God er Zijn licht over wil laten schijnen. Zodat ook jijzelf mag leven in het licht.
En weet je, we hebben iemand Die ons voorging. Jezus Zelf kent de strijd van goed en kwaad maar al te goed. Lees thuis maar eens over de verzoeking van Jezus over de woestijn. De duivel probeert zelfs Jezus te verleiden met halve waarheden, met leugens dus. En wat deed Jezus? Hij zette daar Gods waarheid tegenover. Ik zou zeggen: goed voorbeeld doet goed volgen. Lees je Bijbel, bid elke dag. Zodat je groeien mag in Zijn waarheid en dat licht kunt zetten tegenover de leugens en duisternis.
Nog een laatste keer over die drie vijanden: duivel, vlees en de wereld. John Mark Comer zegt er dit over:
[fragment van pagina 251-254 samengevat: “Of je de gemeente nu definieert als een zondagse bijeenkomst rondom een podium, een veel kleinere gemeenschap rondom een tafel () Wij kunnen Jezus niet in ons eentje volgen. Jezus had niet één discipel, Hij had er meerdere. De oproep om Jezus te volgen was – en is dat nog steeds – een oproep om je aan te sluiten bij zijn gemeenschap op de weg. Door Jezus samen te volgen, en niet alleen, zijn wij ten eerste in staat om Jezus’ waarheid te onderscheiden van de leugens van de duivel, ten tweede om elkaar te helpen ons vlees door de Geest aan de kant te schuiven, en ten derde om een robuuste gemeenschap te vormen van diepgaande relaties die functioneren als een tegencultuur in de wereld (..) niet tegen de wereld, maar voor de wereld. Want we zijn niet alleen tegen het kwade, we zijn voor het goede. We zijn voor liefde, vreugde, bloeiende huwelijken en gezinnen, kinderen die worden grootgebracht met liefde en vreugde, volwassenen die uit het egocentrische systeem stappen om liefdevolle mensen te worden, echte vrijheid, gerechtigheid voor allen, en eenheid in diversiteit.”]
Er is veel gedeeld vanavond. En we zullen los van elkaar dingen anders ervaren of geloven. Maar ondanks de diversiteit hoop ik dat er 1 gemene deler is: het geloof dat het Licht overwint en de duisternis zál verdwijnen.
