Veilige kerk

Beleidsplan veilige gemeente – Protestantse Gemeente Rhoon

Concept, juni 2025

Inleiding
De Protestantse Gemeente Rhoon vindt het belangrijk om een veilige omgeving te bieden aan haar leden, gastleden en andere bezoekers. Het gaat daarbij niet alleen om een veilige omgeving bij de kerkdiensten, maar ook bij de diverse kerkelijke activiteiten en momenten van contact binnen en vanuit de gemeente.

Deze doelstelling van de Protestantse Gemeente Rhoon betekent dat iedereen binnen de kerkelijke omgeving elkaar met respect behandelt en dat personen met speciale taken binnen en voor de gemeente geen misbruik van hun positie maken. Te denken valt hierbij aan situaties van grensoverschrijdend gedrag zoals ongewenste intimiteiten, financiële malversatie, intimidatie of dreiging.

De kerk hoort een veilige plaats te zijn. Maar veiligheid is helaas niet vanzelfsprekend. De kerkenraad van de Protestantse Gemeente Rhoon heeft daarom dit Beleidsplan Veilige Gemeente opgesteld. Het beleidsplan is door de kerkenraad vastgesteld op ………

Bij de invulling van dit beleidsplan is gebruik gemaakt van de richtlijnen en handreikingen voor
Veilige Gemeente van de Protestantse Kerk Nederland (PKN). De PKN stimuleert individuele
gemeenten om een veilig klimaat binnen de gemeente te bieden.

Dit beleidsplan Veilige Gemeente bevat achtereenvolgens de voorgenomen en al bestaande
maatregelen van de Protestantse Gemeente Rhoon op het gebied van bewustwording (1), preventie (2), interventie met daarbij de belangrijke rol van vertrouwenspersonen (3) en het zorgen voor elkaar (4). Verder zijn ook de communicatie (5) en het onderhouden en evalueren van het beleid Veilige Gemeente (6) onderdelen van dit beleidsplan.
In de bijlage is de Gedragscode Protestantse Gemeente Rhoon opgenomen.

1. Bewustwording

De Protestantse Gemeente Rhoon zal de bewustwording over Veilige Gemeente bevorderen door de volgende acties:

Het thema Veilige Gemeente zal met regelmaat onder de aandacht worden gebracht in vieringen, gespreksgroepen en bij kerkelijke activiteiten.
Het thema Veilige Gemeente heeft specifieke aandacht in het jeugdwerk, onder meer door het te agenderen rond de organisatie van activiteiten voor jongeren ( Wat doen we? Gaat het goed? Kan het beter?)
Rond bijeenkomsten kan gebruik gemaakt worden van werkvormen of activiteiten die de bewustwording over veiligheid vergroten.
Het onderwerp Veilige Gemeente komt standaard aan de orde bij gesprekken met nieuwe beroepskrachten, ambtsdragers en andere vrijwilligers.

2. Preventie

Om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen gelden de volgende regels:

De kerkenraad zet zich in voor het zorgvuldig werven en selecteren van nieuwe ambtsdragers en andere vrijwilligers. Bij voorkeur nemen predikant, kerkenraad of aangesloten vrijwilligers zelf het initiatief om nieuwe vrijwilligers (waarmee al enige bekendheid is) te benaderen.
De gemeente hanteert waar nodig het vier-ogen-principe (2 personen bij eenzelfde activiteit). Dit principe geldt in ieder geval voor groepsactiviteiten met jongeren en voor het afhandelen van de collecten na de kerkdiensten.
Aan de predikant en beroepskrachten wordt bij aanstelling gevraagd een VOG te overleggen aan de kerkenraad.
Aan alle beroepskrachten, (nieuwe) kerkenraadsleden en andere vrijwilligers in het kerkelijk werk wordt gevraagd om kennis te nemen van de Gedragscode Protestantse Gemeente Rhoon(zie bijlage) en ernaar te handelen.

3. Interventie

In geval van situaties waarin sprake is of lijkt van grensoverschrijdend gedrag kan melding gemaakt worden bij de vertrouwenspersonen van de Protestantse Gemeente Rhoon. Voor meldingen van (mogelijk) grensoverschrijdend gedrag en de afhandeling daarvan volgt de Protestantse Gemeente Rhoon het protocol van de Protestantse Kerk Nederland https://protestantsekerk.nl/thema/veilige-gemeente/.
De Protestantse Gemeente Rhoon heeft bij voorkeur twee vertrouwenspersonen: een vrouw en een man. Deze vertrouwenspersonen maken geen deel uit van de kerkenraad. De vertrouwenspersonen hebben een achtergrond, profiel en instelling die past bij hun opdracht. De benoeming van de vertrouwenspersonen geldt voor de termijn van vier jaar. De scriba van de Protestantse Gemeente Rhoon fungeert als contactpersoon tussen de kerkenraad en de vertrouwenspersonen.
De namen van de vertrouwenspersonen en de contactgegevens waarmee de vertrouwenspersonen kunnen worden benaderd worden vermeld op de website van de Protestantse Gemeente Rhoon.

De opdrachtomschrijving voor de vertrouwenspersonen luidt:

De vertrouwenspersonen zijn beschikbaar voor alle gemeenteleden, in eerste instantie als luisterend oor
De vertrouwenspersonen zijn alert op signalen van grensoverschrijdend gedrag
De vertrouwenspersonen kunnen door (mogelijke) slachtoffers of daders en door derden worden benaderd met vragen, bedenkingen, klachten enzovoort
De vertrouwenspersonen hebben de vrijheid met elkaar en/of een externe vertrouwenspersoon te overleggen
De vertrouwenspersonen nemen, behoudens toestemming van de benadeelde, geheimhouding in acht
De vertrouwenspersonen verrichten in deze geen specialistische arbeid zoals artsen, therapeuten en advocaten etc.
De vertrouwenspersonen verwijzen indien noodzakelijk en/of gewenst naar professionele experts
De vertrouwenspersonen werken inzake (seksueel) grensoverschrijdend gedrag in pastorale en gezagsrelaties met het protocol van SMPR (Meldpunt seksueel misbruik in de kerk)
De vertrouwenspersonen schakelen zo nodig de SMPR-vertrouwenspersoon in
De vertrouwenspersonen rapporteren jaarlijks aan de kerkenraad geanonimiseerde gegevens inzake hun activiteiten
De vertrouwenspersonen voorzien de kerkenraad, gevraagd en ongevraagd, van advies inzake preventie en beleid
De vertrouwenspersonen oriënteren zich op deze en aanverwante zaken aanhoudend in kerkelijk Nederland
De vertrouwenspersonen zijn desgevraagd beschikbaar voor collegiaal overleg in classicaal en landelijk verband

4. Zorg voor elkaar

Vanuit de Protestantse Gemeente Rhoon is er pastorale zorg en nazorg voor slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag binnen de gemeente.
Ook aan daders van grensoverschrijdend gedrag binnen de Protestantse Gemeente Rhoon wordt pastorale zorg geboden. Dit kan niet door de persoon worden geboden die het slachtoffer begeleidt.
Gemeenteleden kunnen buiten de kerkelijke gemeente slachtoffer zijn van grensoverschrijdend gedrag of dader daarvan zijn. Daders kunnen ook zelf slachtoffer zijn. De Protestantse Gemeente Rhoon wil ook voor hen een Veilige Gemeente zijn, waarin zij gehoord worden en (pastorale) aandacht en zorg ontvangen.

5. Communicatie

De vaststelling van het beleidsplan Veilige Gemeente of actualisering daarvan wordt vermeld in het kerkblad en in de weekbrief. Bij deze meldingen wordt de inhoud van het (aangepaste) beleid toegelicht.
Op de website van de Protestantse Gemeente Rhoon is een aparte rubriek Veilige Gemeente ingericht. Deze rubriek bevat informatie over de onafhankelijke rol en de contactgegevens van de vertrouwenspersonen en over het Beleidsplan Veilige Gemeente GKG.

6. Evaluatie en bijstelling

De kerkenraad zal het beleid Veilige Gemeente jaarlijks evalueren en bijstellen door er een agendapunt in de kerkenraadvergadering van te maken. Bij dit agendapunt komt ook de jaarlijkse rapportage van de vertrouwenspersonen aan de orde.
Het onderwerp Veilige Gemeente is een vast onderwerp in het jaargesprek met de predikant.
Met enige regelmaat zullen Veilige Gemeente en wenselijke bijstellingen in het beleid worden geagendeerd in de relevante gremia, vooral de werkgroepen in het jeugdwerk en in de geledingen van de kerkenraad.

Gedragscode Veilige Gemeente – Protestantse Gemeente Rhoon

Als Protestantse Gemeente Rhoon willen we een plek zijn, waar iedereen zich welkom mag voelen
en willen we ons gedrag laten passen bij de boodschap van het christelijk geloof. Gedrag dat hierbij past, willen we bevorderen. Gedrag dat hiermee strijdig is en grenzen overschrijdt, willen we bestrijden. Deze houding willen we in gedragsregels vormgeven voor de organisatie als geheel en voor elke
professionele en vrijwillige medewerker – ambtsdrager of niet-ambtsdrager.
We verbinden ons daarom nadrukkelijk aan de volgende gedragsregels. Hierop zijn we voor iedereen binnen en buiten onze kerkgemeenschap aanspreekbaar.

1. Veilige omgeving
We werken met elkaar en anderen aan een omgeving en een sfeer waarbinnen iedereen zich veilig en gerespecteerd voelt. Zo creëren we een plek waar het goed verblijven en geloven is.

2. Respect
We respecteren elkaar en anderen. We benaderen niemand op een manier die hen in hun geestelijke en lichamelijke waardigheid en integriteit aantast. Dit geldt in het bijzonder voor minderjarigen en andere kwetsbaren. Extra zorgvuldig zijn we bij pastorale en diaconale contacten.

3. Privacy
We dringen niet verder door in het privéleven van mensen dan functioneel noodzakelijk is.
Bovendien zijn we terughoudend met het binnengaan van ruimtes waar mensen zich om
privéredenen bevinden.

4. Geheimhouding
We gaan zorgvuldig om met de gegevens die we van elkaar en anderen ontvangen. We houden
geheim wat ons in vertrouwelijkheid is meegedeeld en overleggen hierover alleen als de betrokkene daar geen bezwaar tegen heeft. Als geheimhouding schadelijk of gevaarlijk is voor betrokkene of anderen, of als de wet anders eist, vervalt deze regel.

5. Lichamelijke integriteit
We raken elkaar en anderen niet aan op een manier waarvan je kunt verwachten dat die seksuele of erotische gevoelens kan oproepen. Ook in ons taalgebruik vermijden we dit.

6. Persoonlijke integriteit
We respecteren de rechten die ieder mens heeft vanuit wetgeving of geloof. We vermijden elk
gedrag (verbaal en non-verbaal) dat bij anderen gevoelens oproept van agressie, geweld,
discriminatie, pesten of buitensluiting.

7. Geld en bezittingen
We vermijden elke vorm van belangenverstrengeling, in het bijzonder op financieel terrein. Met
giften gaan we zorgvuldig om, zowel bij het aannemen als doorgeven. We gaan eerlijk en integer om met de eigendommen die niet van onszelf zijn, maar van een ander of van de kerk als organisatie.

8. Onderlinge zorg
We zetten ons in om elkaar en anderen te beschermen tegen elke vorm van ongewenst gedrag. We spreken elkaar daar actief op aan.

9. Vertrouwenspersonen
Bij ongewenst gedrag of als we twijfelen over gedrag van onszelf of een ander, zoeken we contact
met een vertrouwenspersoon voor nader beraad. Er zijn twee vertrouwenspersonen benoemd,
waarmee contact kan worden opgenomen. Deze vertrouwenspersonen zijn te vinden op de website van de Protestantse Gemeente Rhoon.

10. Melding
Bij (verdenking van) grensoverschrijdend gedrag volgen we het meldprotocol, dat is
opgesteld is door de Protestantse Kerk Nederland.
Deze gedragscode is op … vastgesteld door de kerkenraad van de Protestantse Gemeente Rhoon. Ze sluit aan bij https://protestantsekerk.nl/thema/veilige-gemeente/